Διαμεσολάβηση
Q&A
Υπηρεσίες για Επιχειρήσεις
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ρήτρα διαμεσολάβησης ως προεπιλογή σε μεμονωμένες ή και συνεχείς συναλλαγές;
Ναι. Η διαμεσολάβηση είναι μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε σε εφαρμογη προηγούμενης συμφωνίας των μερών για επίλυση τυχόν διαφορών τους με διαμεσολάβηση είτε σε εφαρμογή του ν.4640/2019 για διαφορές που έχουν αχθεί ενώπιον δικαστηρίων.
Επομένως μπορέι να χρησιμοποιηθεί ως ρήτρα εξωδικαστικής επίλυσης σε έγγραφες συμφωνίες ή συμβολαιογραφικές πράξεις για τυχόν επόμενες διαφορές που προκύψουν μεταξύ των συμβαλλόμενων.
Η ρήτρα διαμεσολάβησης διασφαλίζει συνθήκες πιο βιώσιμων συναλλαγών, και κατ'έπέκταση πιο δυνατών επιχειρήσεων, είτε πρόκειται για αγαθά είτε για υπηρεσίες.
Συνηθίζεται λοιπόν και σε επιχειρήσεις που πραγματοποιούν διακοινοτικές και/ή διεθνείς συναλλαγές ως προτιμητέος τρόπος διαχείρισης των συναλλαγών τους, καθώς υφίσταται αναγνωρισμένο διεθνές πλαίσιο για την ισχύ και την εφαρμογή σχετικής ρήτρας στις εμπορικές συναλλαγές τόσο μεταξύ φυσικών όσο και μεταξύ νομικών προσώπων.
Σε ποιές περιπτώσεις η ρήτρα διαμεσολαβησης μπορεί να εφαρμοστεί και ως μονομερής δηλωση;
Δεν υφίσταται ποτέ μονομερής υπαγωγή στην διαμεσολάβηση. Ωστόσο συχνά στο καταναλωτικό δίκαιο ο πωλητής διαμορφώνει στη σύμβαση πώλησης εκ των προτέρων τους όρους εφαρμογής της.
Επομένως, από τη στιγμή που ο συναλλασόμενος αποδεχθεί την σύμβαση τότε το περιεχόμενο λαμβάνει ισχύ και η ρήτρα διαμεσολάβησης εφόσον εμπεριέχεται από τον πωλητή.
Μπορεί κάθε συναλλασσόμενος επιχειρηματίας να διαμορφώσει τέτοιους όρους σύμβασης ακόμα και για μια μεμονομένη πράξη;
Όχι. Υφίστανται πολλές παράμετροι που πρέπει να εξεταστούν κατά περίπτωση για να βεβαιωθεί ποιός είναι ο πρώτος εφαρμοστέος κανόνας. σε μια σύμβαση εμπορική (π.χ. προμηθειών ή διαμεσολάβησης εμπορίου αγαθών) όπως και ποιός έχει την εξουσία διάθεσης σε αντικείμενα συναλλαγής [είτε αγαθά είτε υπηρεσίες]. Στις περισσότερες ωστόσο περιπτώσεις είναι συμβατή ρήτρα για συμβάσεις που διέπονται από το καταναλωτικό δίκαιο και το εμπορικό.
Οι επιχειρήσεις που πληρούν τις προυποθέσεις και επιλέγουν να ενεργοποιήσουν σχετική ρήτρα στις παροχές τους τι συμφέρον έχουν;
H ρήτρα διαμεσολάβησης συνεπάγεται μια ταχύτερη ροή συναλλαγών για μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις καθώς διαμορφώνει ένα εξωδικαστικό πλαίσιο επίλυσης των διαφορών με τους πελάτες και ταυτόχορνα εμπιστευτικής αντιμετώπισης των προβλημάτων που προκύπτουν.
Σε πολλές περιπτώσεις όπως είναι οι καταναλωτικές διαφορές (διαδικτυακό εμπόριο), στις διαφορές που προκύπτουν από παροχές υπηρεσιών με ενδιάμεσους (ιστοσελίδες ταξιδιών, κρατήσεων, τουριστικών και μεσιτικών πρακτορείων κ.λ.π.) ο συμβαλλόμενος που δεν έμεινε για οποιοδήποτε λόγο ικανοποιημένος από τον τελικό πωλητή καθοδηγείται, με σχετική εφαρμογή ρήτρας σε μια σειρά ενεργειών διαπραγμάτευσης και επίλυσης του προβλήματος.
Έτσι ο πωλητής διασφαλίζει τη φήμη του με ένα ελάχιστο έξοδο συγκριτικά με τη δικαστική οδό και τους πιθανούς ενδιάμεσους-παρεμβαίνοντες και σε ελάχιστο χρόνο.
Ακόμα πολλές φορές ο πωλητής βελτιώνει την ίδια την παροχή των υπηρεσιών/αγαθών αφού στην διαμεσολάβηση λαμβάνει άμεσα γνώση του προβλήματος που προέκυψε. Τις περισσότερες φορές η διαμεσολάβηση ξεκινάει εντός της επόμενης ημέρας από το αίτημα του ενδιαφερόμενου χωρίς να ασκείται καμία δικαστική απαίτηση έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία. Αντίστοιχα η δικαστική αξίωση που μπορεί να εμφανίσει κάποιος δυσαρεστημένος αγοραστής που δεν δεσμεύεται από ρήτρα διαμεσολάβησης με τον πωλητή έρχεται σε γνώση του δεύτερου πολύ αργότερα και αφού έχει ήδη αποκτήσει διάσταση με πιθανές συνέπειες στη φήμη του.
Η επιχείρηση που διαθέτει σχετική υποδομή υπηρεσιών για παροχή διαμεσολάβησης με τους συναλλασσόμενους που δεν έμειναν ικανοποιημένοι, μπορεί να επιληφθεί τάχιστα ώστε να αποφευχθούν αλληλένδετα προβλήματα και να προστατέψει τη φήμη της.
Στη πράξη κερδίζει την εμπιστοσύνη των συναλλασσόμενων και κατοχυρώνει την προτίμηση τους κάθε φορά που γίνεται μια διαμεσολάβηση.
Ακομα περισσότερο όμως προστατεύει και την οικονομική της οντότητα αφού αποφεύγονται πολυετείς συνήθως πολυδάπανες δίκες που μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα και χρηματική ποινή για τις επιχειρήσεις και τους ενδιάμεσους που αντιδικούν με καταναλωτές.
Υπάρχουν παραδείγματα καθημερινής επιτυχούς εφαρμογής του θεσμού σε υποδομές υπηρεσιών επιχειρήσεων;
Οι περισσότερες επιχειρήσεις [διεθνούς εμπορίου και online παροχής, υπηρεσιών, αγαθών, ταξιδιών/κρατήσεων κ.λ.π.) διατηρούν ρήτρα διαμεσολάβησης που αποδέχεται ο συμβαλλόμενος για να ολοκληρώσει συναλλαγή μαζί τους. Δηλαδή ρήτρα η οποία ορίζει πως κάθε τυχόν διαφορά που θα προκύψει από την συναλλαγή θα επιλύεται από την αντίστοιχη υπηρεσία διαμεσολάβησης που παρέχει ο πωλητής.
Αυτη η ρήτρα δεν απαγορεύει στον συναλλασσόμενο να κινηθεί νομικά εφόσον δεν καταλήξει σε συμφωνία μέσα από την διαμεσολάβηση. αλλά αποτελεί προυπόθεση για να κινηθεί νομικά να έχει δεχθεί πρώτα αυτή την υπηρεσία εξωδικαστικής επίλυσης που παρέχει η επιχείρηση.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα (ODR) σε πλατφόρμες διεθνούς εμβέλειας παροχής υπηρεσιών και αγαθών, καθημερινά 89% των διαφορών που προκύπτουν υπάγεται σε διαμεσολάβηση και μόνο 6% από τις διαφορές αυτές δεν επιλύονται ορίστικα.
Το κέρδος των επιχειρήσεων αλλά και των ιδιωτών είναι τεράστιο τόσο σε χρόνο όσο και σε χρήμα από την αποφυγή μιας πολυετούς δικαστικής διαμάχης.
